· Üretimde el emeğinin yerini makinenin almasıyla seri üretime geçilmiş, fabrikalar kurulmuş, bol, ucuz ve kaliteli üretim sağlanmıştır.
· Hammadde ve pazar arayışı artmış, sonucunda sömürgecilik gelişmiştir. Bu da Avrupalı devletleri gelecekte karşı karşıya getirerek I. Ve II. Dünya Savaşları’nın çıkmasına neden olacaktır.
· Büyük sermaye birikimleri ile büyük şirketler kurulmuştur.
· Tarımda makineleşmeyle insan ihtiyacı yarıya düşmüş ve birçoğu kente göçmüştür. Kazanç ve yaşam standartı düşük olan bu insanlar şehirlerin çevrelerine yerleşip küçük semt ya da yeni şehirler oluşturmuştur. Şehirleşme sorunları ortaya çıkmıştır.
· Şehir nüfusu artınca; gecekondulaşma artmış, güvenlik sorunları ortaya çıkmış, suç işleme oranı artmış ve altyapı sorunları ortaya çıkmıştır.
· Batı’nın toplumsal sınıf yapısı değişmiştir. İşçi-işveren sınıfı oluşmuştur.
· İşçi sınıfı ve haklarıyla ilgili olarak sosyalizm ortaya çıkmıştır.
· Endüstri ihtilâli öncesinde bilinçsiz bir durumda var olan işçi sınıfı bilinçlenmeye başlamıştır. Artık siyasal açıdan oy haklarının olmadığının, sendikalaşma ve grevin yasak olduğunun, düşük ücretlerini, kötü çalışma koşullarının farkına ve bilincine varmışlardır.
· İşçilerin fabrikalara toplanması ve iş sahasında daha karmaşık işlemler yapması, mesleklerde uzmanlaşmayı getirmiştir.
· Kapitalizm, liberalizm gibi yeni düşünce akımları oluşmuştur.
IV. ENDÜSTRİ İHTİLÂLİ’NİN OSMANLI DEVLETİ’NE ETKİLERİ
· Osmanlı ticaret anlayışında aşırı kâr yapmak ayıp sayılıyordu. Ticarette amaç ülke ihtiyacını karşılamaktı.
· Osmanlı devleti arz-talep dengesini korumak için ve özellikle üretilen malların, üretildiği yerin ihtiyaçlarını karşılaması için iç gümrük vergisi uygulaması getirmiştir.
· Avrupa’da üretilen ucuz mallar Osmanlı ülkesine kapitülasyonlar sayesinde rahatça girebilmiştir.
· Osmanlı devleti, hammadde satan ve dışarıdan işlenmiş (mamul) mal alan bir ülke haline gelmiştir.
· Osmanlı el sanatları tezgâhları hızla gelişen makineleşme karşısında çökmüştür.
· İthalat artmış, ihracat azalmıştır. Osmanlı Avrupa’nın açık pazarı olmuştur.
· Lonca örgütü zayıflayarak ortadan kalkmıştır.
· Ekonomideki olumsuz gelişmeler siyasal çöküşü de hızlanmıştır.
· Osmanlı toprakları sömürgeleştirilmeye başlanmıştır. Cezayir ve Tunus Fransa’nın; Kıbrıs ve Mısır İngiltere’nin; Trablusgarp İtalya’nın sömürgesi haline gelmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder